Звод законаў Хамурапі

Законы Хамурапі на базальтавым слупе

Звод законаў Хамурапі або Кодэкс Хамурапі — адзін з найстаражытных і найлепшым чынам захаваных заканадаўчых кодэксаў старажытнага Вавілона, створаны каля 1780 да н.э. па загадзе вавілонскага цара Хамурапі.

Змест

1 Кароткія звесткі

2 Структура Зводу законаў Хамурапі

3 Крыніцы

4 Спасылкі

Кароткія звесткі |

Законы Хамурапі былі знойдзены французскімі археолагамі падчас раскопак у 1901—1902 гадах у Сузах (тэрыторыя старажытнай Месапатаміі). Звод Хамурапі ўяўляў сабой чорны базальтавы слуп з выразанымі на ім 282 законамі.

Законы выбіты клінапісам на абодвух баках слупа на класічным вавілонскім дыялекце акадскай мовы. У верхняй частцы слупа адлюстраваны сам Хамурапі, які атрымлівае законы з рук бога сонца Шамаша. Частка тэксту законаў была збіта і можа быць часткова адноўлена з іншых крыніц, напрыклад, цытат законаў на гліняных таблічках.

Законы Хамурапі непасрэдна выцякаюць з шумерскай прававой традыцыі і з'яўляецца адной з найважнейшых крыніц для вывучэння права і сацыяльна-эканамічнага ладу Месапатаміі таго часу. У цэнтры ўвагі законаў гаспадарчыя, эканамічныя і сямейныя адносіны. Абмяжоўваюцца і рэгламентуюцца прыватнаўласніцкія адносіны, зацвярджаецца дзяржаўны кантроль над гаспадарчым жыццём.

Асноўная ўвага нададзена апісанню пакаранняў за розныя правапарушэнні. Законы прадугледжваюць строгую сістэму пакаранняў: практычна любы крадзеж караецца смерцю.

Структура Зводу законаў Хамурапі |

Зборнік законаў складаецца з пралогу, 282 артыкулаў і эпілогу. У законах Хамурапі рэгулююцца грамадзянскія, абавязацельныя, працоўныя, шлюбна-сямейныя, крымінальныя і крымінальна-працэсуальныя адносіны. Гэты зборнік не мае выразнай сістэмы выкладання матэрыялу, аднак пэўная ўнутраная сістэма ў кодэксе прасочваецца.:

ст.1-5 — суд і судаводства; скіраваныя супраць самавольства і валакіты ў судах, устанаўліваецца адказнасць для нядобрасумленных суддзяў;

ст.6-126 — пытанні ўласнасці, яе абарона, усталёўваецца пакаранне за замах на яе;

ст.127-195 — шлюб, сям'я, атрыманне ў спадчыну. Разглядаюцца пытанні пра формы і ўмовы заключэння шлюбу, магчымыя ўмовы шматжонства, разводу, маёмасныя і асабістыя адносіны мужа і жонкі, прадугледжаны розныя злачынствы супраць сям'і, рэгулююцца пытанні атрымання ў спадчыну маёмасці памерлых;

ст.196-214 — злачынствы супраць асобы, яе жыцця, гонару і годнасці;

ст.215-282 — нормы працы.

Крыніцы |

Высакаякасныя выявы табліцы з законамі Хамурапі і каментары з Луўра (фр.)

Bryant, Tamera (2005). The Life & Times of Hammurabi. Bear: Mitchell Lane Publishers. ISBN 978-1-58415-338-2.

Mieroop, Marc (2004). King Hammurabi of Babylon: a Biography. Cambridge: Blackwell Publishers. ISBN 978-1-4051-2660-1.

Hammurabi, King; C. H. W. Johns (Translator) (2000). The Oldest Code of Laws in the World. City: Lawbook Exchange Ltd. ISBN 978-1-58477-061-9.

Falkenstein, A. (1956–1957). Die neusumerischen Gerichtsurkunden I–III. München.

Elsen-Novák, G. / Novák, M.: Der 'König der Gerechtigkeit'. Zur Ikonologie und Teleologie des 'Codex' Hammurapi. In: Baghdader Mitteilungen 37 (2006), pp. 131–156.

Julius Oppert and Joachim Menant (1877). Documents juridiques de l'Assyrie et de la Chaldee. París.

Thomas, D. Winton, ed. (1958). Documents from Old Testament Times. London and New York.

Спасылкі |

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Звод законаў Хамурапі

搜尋此網誌

Mdtryhht

Звод законаў Хамурапі

Змест

Кароткія звесткі |

Структура Зводу законаў Хамурапі |

Крыніцы |

Спасылкі |

Навігацыя

Асабістыя прылады

Прасторы назваў

Варыянты

Віды

Яшчэ

Знайсці

Навігацыя

Друк/экспарт

У іншых праектах

Прылады

На іншых мовах

Popular posts from this blog